Dag 19. Dinsdag 21 februari 2012. De gezondheidszorg in Nkawkaw bij het Holy Spirit Hospital

Dag 19. Dinsdag 21 februari 2012. De gezondheidszorg in Nkawkaw bij het Holy Spirit Hospital

Vanochtend meteen naar Hawa gegaan. Ze heeft een goede nacht gehad met een diclofenac 50 mg zetpil. De buikpijn is weg en de temperatuur is weer normaal. We gaan nog wel door met de antibiotica intraveneus.

Na de ochtendvisite met dr Brobbey gaan Adriaan en ik weer opereren. Er is weer een open prostatectomie. Mila, een 20 jarige Duitse studente die handchirurge wil worden, maakt foto's van ons tijdens de ingreep. Deze prostaat was ook rijp, nu maar 70 gram licht en zo groot als een flinke mandarijn.

Daarna nog 3 TURP's. Helaas zijn 2 patiënten niet op komen dagen. Dat is hier toch wel een probleem. We zien de mensen op de polikliniek en als er een urologische indicatie voor een operatie is doen we een operatievoorstel. De meeste patiënten kiezen voor een operatie als wij dat voorstellen. Ze moeten echter een bloeddonor hebben bij een open prostatectomie of een TURP. Verder zijn er aan een operatie extra kosten verbonden, zoals spoelzakken, katheters en medicijnen. Ik weet niet wat je allemaal vergoed krijgt, maar als je niet verzekerd bent zijn de kosten voor arme mensen onbetaalbaar. Daarom hebben we elke dag wel 1 tot 2 afzeggingen. Eigenlijk is dat natuurlijk geweldig triest, maar voor ons lastig. Je stelt een operatieprogramma op en in de loop van de ochtend hoor je dat er 1 tot 2 operaties minder zijn. Andersom maken we mee dat we ineens mensen opereren, die gisteren of nog veel eerder op het programma stonden. Adriaan is hier allang aan gewend, ik kan daar moeilijk mee omgaan.

Na 2 weken heb ik een aardig beeld van de gezondheidszorg in Nkawkaw gekregen.

Zo zijn mij de volgende zaken opgevallen:

• de bevolking is ontzettend vriendelijk, blij, niet ondervoed, maar wel ontzettend arm
• administratief is het in dit ziekenhuis een puinhoop, mensen worden ingeschreven op een nummer, niet op geboortedatum want die kennen ze niet. Polikaarten zijn dan ook vaak zoek. Als de gegevens er wel zijn, is de naam onleesbaar. Ook de handschriften van de artsen zijn onleesbaar en bovendien schrijven ze erg groot. Na 1 tot 2 consulten moet er een nieuwe kaart aan de vorige geniet worden. Bij een opname krijgt de patiënt een map en alles wordt op losse A4 geschreven. Voor ons is het bij een eerste consult een geweldig puzzel iets van de voorgeschiedenis te maken.
• bijna niemand spreekt hier Engels. Tijdens een consult moet er bijna altijd getolkt worden met een broeder die ook nauwelijks te verstaan is. Bovendien staan op de polikliniek alle ramen en deuren open, dus het geschreeuw van kinderen en het geluid van voetbalwedstrijden in de wachtkamer maakt de consultvoering erg moeilijk.
• iedereen loopt zomaar binnen en komt van alles vragen. Ook Patrick, onze broeder, loopt heel vaak weg zonder iets te zeggen. Hij moet dan blijkbaar weer iets gaan regelen.
• afspraken worden vaak niet nagekomen of niet begrepen, je vertelt het de verpleging elke dag en het gebeurt vaak niet.
• apparatuur is kapot of wordt niet gemaakt. Bijvoorbeeld: we hebben 2 weken geopereerd met een kapotte operatielamp. Wij denken dat er geen geld is voor een nieuwe bol. Blijkt echter dat de reservebollen er wel zijn, maar niemand komt op het idee er een nieuwe bol in te draaien.
• er is hier een groot tekort aan specialisten. In dit ziekenhuis werken alleen "basisartsen met tropenervaring" Sectio's, curettages, liesbreuken en wondinfecties kunnen hier chirurgisch behandeld worden. Voor alle andere ingrepen moet je hier 100 km of meer verderop.
• verpleegkundigen zijn er meer dan genoeg. Het  Holy Family Hostpital is een opleidingsziekenhuis voor verpleegkundigen. Overal zie je jonge vrouwen in een groen uniform rondhangen. Ze doen weinig tot niets, want ze zijn met teveel of ze zien het werk niet dat gedaan moet worden.
• het laboratorium en röntgenonderzoek is ontzettend beperkt. Wel is bij alles wat onderzocht wordt meteen de uitslag bekend.
• het CB bureau en zwangerschapsbegeleiding is prima door een goed werkend protocol.
• de zusters van de Holy Spirit doen hier geweldig werk.  Ze zijn een inspiratie voor de andere werknemers in dit ziekenhuis. Het Katholieke geloof van deze nonnen speelt echter wel een rol in de voorlichting rond de voortplanting.

O ja, nog iets. Adriaan en ik drinken bijna elke avond een biertje bij Dana. Sinds Bert weg is, is haar omzet gehalveerd en ik weet niet hoe we de fles whisky in onze hut de komende week leeg moeten krijgen.