Ziekte en overlijden van mijn vader Gerrit Cramer op 14 april 1976

Wijnie werd op maandag 22 december 1975 in Oss 28 jaar. Haar verjaardag werd de dag ervoor op een zondag in Oss gevierd voor onze ouders. Zoals gebruikelijk gingen we ’s zondags eerst naar de kerk. Mijn vader was al vroeg opgestaan, had in Alphen de koeien gemolken en reed al om 8 uur richting Brabant. Om 9.30 uur belden ze bij ons aan, pa zag er vermoeid uit.  “Je moet eens naar zijn longen luisteren, want hij is de laatste tijd erg kortademig geworden bij inspanning”  was het verhaal van mijn moeder bij binnenkomst. Voor kerktijd bij de voordeur deed mijn vader meteen zijn hemd omhoog en ik ausculteerde zijn longen. Tot mijn schrik hoorde ik geen ademgeruis over zijn hele linker long. “Ik kan de longen niet goed beoordelen, er moet een longfoto gemaakt worden, ga morgen meteen naar de huisarts” was mijn antwoord.

We gingen naar de kerk en de hele dag werd er verder niet meer over het voorval gepraat. Op maandagmorgen heb ik vanaf de praktijk meteen hun huisarts Gill in Zwammerdam gebeld en mijn zorgen met hem gedeeld over mijn kortademige rokende 57-jarige vader. Dinsdagmiddag belde dokter Gill mij al terug. Hij had mijn vader thuis bezocht, want pa was natuurlijk niet uit zichzelf naar het spreekuur zijn huisarts gegaan. Karel Gill deed dezelfde bevindingen als ik en op woensdag kon mijn vader al bij een longarts in Leiden terecht. De uitslag was dramatisch: longkanker met uitzaaiingen naar de hals. De enige behandeling was bestraling en een hoge dosis prednison tegen de benauwdheid.

Op kerstavond 1975 zijn we allemaal thuisgekomen. We waren verslagen en vol onbegrip. Voor mijn vader was het duidelijk: “ik ga dood en Jaap neemt de boerderij over”. Vanaf dat moment heeft hij geen koe meer aangeraakt, geen sigaret meer gerookt en hij ging het Moerman dieet volgen. "Misschien maak ik dan nog een kans met een dieet zonder vlees en extra voedingstoffen door middel van voedingssupplementen" was zijn hoop.

Als laatste wens wilde hij snel nog een keer naar Californië. Mijn voorstel was eerst naar Frankrijk te gaan en als dat goed ging, de USA proberen. Half februari ben ik in mijn Citroen GSA met Wijnie en Monique naar Gouwsluis gereden. In Alphen heb ik mijn ouders opgehaald en we zijn doorgereden naar Hazerswoude voor een koffiestop bij mijn schoonouders. Rond 11 uur zijn we vertrokken voor de autotocht naar Sens, een rit van 600 km. Halverwege maakten we een benzinestop en een lunch bij de Franse grens. Tijdens de lunch brak grote paniek uit: mijn vader wilde zijn medicijnen en kruiden van dokter Moerman nemen, maar de toilettas met de levensbelangrijke inhoud was achtergebleven op de salontafel in Hazerswoude. In een telefooncel heb ik naar de Torengaarde gebeld en ik kreeg Gea aan de lijn. Ze kwam net thuis van een nachtdienst. Gelukkig was Gea bereid om de toilettas met haar groene Fiat 600 naar de Belgische grens te brengen. Met een gemiddelde snelheid van 130 km/uur reed ik, alleen met Wijnie, terug naar de Nederlandse grens bij Breda, om daar de noodzakelijke medicijnen op te pikken. Pas om 16.30 uur zag ik mijn bezorgde ouders, met Monique op schoot, weer terug voor het vervolg van de reis. Om 21 uur, na 1000 km rijden, zaten we aan de maaltijd op de Ferme du Glacier.

Het werd een fijne, maar ook een erg verdrietige week. Pa zag blauw en grauw van kleur en was al erg kortademig bij lichte inspanning. Gelukkig had hij geen pijn. We konden aan alles merken, dat hij nog maar enkele maanden te leven had.

Bij thuiskomst werd de notaris gebeld om van alles nog zakelijk te kunnen regelen. Pa had veel vertrouwen in God en ging bij veel familie en vrienden op bezoek om afscheid te nemen. Ook is hij nog in Oss geweest om onze grondaankoop aan het Amsteleindstraat te zien. Zelfs dokter Fontein kwam bij ons langs in de Stormstraat om hem moed in te spreken: “je kan altijd nog een loterij winnen” en daar had mijn vader veel steun aan. Op 1 april 1976 is Pa nog gaan condoleren in Hazerswoude bij mijn schoonouders na het overlijden van Risje Langhout- van Bemmel, de oma van Wijnie. Dat is zijn laatste bezoek buitenshuis geweest, want hij werd steeds benauwder.

Op woensdag 14 april ben ik samen met Wijnie weer naar Alphen gereden om de week “door te knippen” met een extra huisbezoek. Pa zat spuug-benauwd wezenloos voor zich uit te kijken naar een Feyenoord Europa Cup voetbalwedstrijd. Hij zat toen al 2 weken lang rechtop aan de huiskamertafel, want plat op bed liggen ging niet meer. Hij wilde die avond van ons afscheid nemen en deed mij toen zijn gouden zakhorloge cadeau. Dat klokje met een mooie gouden ketting had hij in 1936 gewonnen met een loterij, om de kerkklokken van de Hervormde Adventskerk te bekostigen en hij won de hoofdprijs. Dit kleinnood heb ik nog steeds in mijn bezit en draag het zakhorloge alleen bij speciale gelegenheden.

Na dit gebeuren heb ik hem naar bed gebracht, want hij wilde nu graag echt gaan slapen. Uit mijn visite-tas heb ik een kalmerend medicijn gepakt en dat subbutaan gespoten. Kort daarna stierf hij in mijn armen, in het bijzijn van zijn vrouw en kinderen.

Een week later is hij begraven op de Oosterbegraafplaats bij zijn ouders en 4 kinderen.